ممکن است که در مورد حوادث پیشبینی نشده در مورد سقوط آسانسور، برقگرفتگی، خفگی ناشی از گیر کردن در آسانسور و… شنیده باشید. شواهد نشان میدهد سالانه (تنها در کشور خودمان) میانگین 30 نفر جان خود را در این حوادث از دست میدهند. دارا بودن ویژگیهای استاندارد که امنیت و سلامت افراد را تضمین کند تنها یک لزوم نیست، بلکه یک اصل در ساخت، فروش، نصب و استفاده از آسانسور میباشد. در ساخت یک ساختمان نیاز است اول تاییدیه استاندارد آسانسور ارائه شود تا مدارک مربوطه را تحویل بگیرند، در غیر این صورت گواهی پایان کار صادر نخواهد شد. در ادامه به بررسی ویژگیهای یک آسانسور استاندارد میپردازیم.
آشنایی اولیه با آسانسور استاندارد
ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که تفاوت آسانسورها در چیست؟ آیا کارایی آنها باهم یکی نیست؟ شرکتهای سازندهی آسانسور پیش از توجه به ظاهر و زیبایی یک آسانسور به امنیت و کیفیت آن میپردازند تا حوادثی که پیش از این تکرار شده را بتوانند به طور کامل رفع کنند. با پیشرفت روزافزون تکنولوژی، طراحی و ساخت یک دستگاه مکانیکی-الکتریکی مانند آسانسور باید بتواند امنیت جان یک فرد را به طور کامل تضمین نماید تا هیچ تجربهی ناخوشایندی را در آسانسور برای کسی رقم نزند. با پرداختن به این موضوع سعی شده تا احتمال بروز هر حادثهای به صفر برسد، ویژگیهایی که سبب شده در کنار سلامت جسم، سلامت روان فرد نیز حفظ شود شامل موارد زیر میشود:
پاراشوت-Parachute
پاراشوت یا ترمز اضطراری یکی از ویژگیهای مورد نیاز برای اخذ تاییدیه استاندارد آسانسور است که حتی در صورت رفتن برق و هر حادثهی دیگری از کار نخواهد افتاد. این قابلیت اجازه دارد در صورتی که سرعت کابین آسانسور از حد مجاز خود خارج شد، (در مواقعی که کابین به هر دلیلی سقوط میکند) جلوی آن را گرفته و به سرعت کابین را نگه میدارد.
محدودکننده-Limiter
کارشناسان و متخصصان فعال در این زمینه ذکر کردهاند که داشتن این قابلیت در یک آسانسور استاندارد بسیار اهمیت دارد. محدود کننده سرعت آسانسور را متوقف نمیکند، بلکه در مواقعی که حرکت آسانسور با سرعتی بیش از 25 درصد از سرعت عادی و استانداردخود باشد، حرکت او را محدود میکند.
ارتباط مکانیکی-Mechanical interloock
قابلیتهای این سیستم مرتبط با عناصر حرکتی آسانسور است که شامل حرکت آن برای طبقات بعدی، باز شدن دربها و… است. به طور معمول سیستم بازشوی دربها به یکی از این سه روش طراحی و مورد استفاده قرار میگیرند: اتوماتیک، نیمه اتوماتیک و دستی. کارکرد مناسب و بدون مشکل این سیستم یکی دیگر از ویژگیهایی است که یک آسانسور استاندارد از آن تبعیت میکند. ایجاد مشکل در این سیستم میتواند شامل:
- باز نشدن درب آسانسور: باز نشدن دربها و در نتیجه گیر کردن در آسانسور که برای هر فرد میتواند از ناخوشایندترین تجربههای زندگیاش باشد و تبدیل به ترس و فوبیا از آسانسور، مکانهای بسته، ارتفاع و… شود.
- بسته نشدن درب در حرکت: حرکت کردن آسانسور بدون بسته شدن درب آن در صورتی که حواس افراد درون کابین جمع نباشد ممکن است پای آنها در فاصلهی خالی به وجود آمده گیر کند و صدمات بسیار جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد.
- گیر کردن در یک طبقه: ماندن در یک طبقه و حرکت نکردن نیز از دیگر احتمالاتی است که در صورتی که این ارتباطات به مشکل بربخورد اتفاق میافتد. در ساختمانهایی با طبقات زیاد این اتفاق میتواند باعث اوقات تلخیهای بسیاری شود.
زنگ هشدار-Alarm bell
در هنگام بروز یک حادثه مانند گیر کردن در آسانسور، چه تنها باشید و چه با افرادی دیگر درون کابین، میتواند لحظات بسیار ترسناکی را پیش رویتان رقم زند. در این شرایط فریاد زدن برای کمک خواستن تنها وحشت خود و اطرافیانتان را بیشتر میکند، به همین دلیل نیاز است در آسانسور استاندارد سیستم زنگ هشدار مداوم فعال بماند تا پس از پیش آمد این اتفاقات اولین گزینه برای درخواست کمک توسط افراد درون کابین باشد. از ویژگیهای این سیستم شامل:
- متصل به مرکز خدمات و کمکرسانی: برخی زنگهای هشدار بعد از فشردن به طور خودکار به مرکز خدمات اجتماعی ساختمان یا یک مرکز کمکرسانی متصل میشود که بعد از شرح وضعیت سریعا خود را میرسانند.
- دارای برق اضطراری: یکی از مشکلاتی که پس از رفتن برق و گیر کردن در آسانسور اتفاق میافتد، خاموش شدن چراغهای آسانسور است که باعث وحشت بیشتر افراد میشود. در این شرایط بعد از فشردن زنگ خطر به طور خودکار برق اضطراری آسانسور فعال شده و نور کابین نیز باز میگردد.
حفظ امنیت آسانسور در طولانی مدت
یک آسانسور که 20 سال از نصب آن گذشته باشد دیگر استانداردهای لازم را در این زمان دارا نیست. طبیعتا پس از نصب یک آسانسور قرار است مدت بسیار طولانی کارآیی لازم را ارائه دهد، برای اینکه پس از گذشت سالهای طولانی نیز امنیت خود را از دست ندهد نیاز خواهد بود که چند مدت یکبار توسط کارشناسان تست و بررسی شود. طبیعی است که با قدیمیتر شدن سیستم و کاربری آسانسور، کارکرد قسمتهایی از آن به مشکل بر بخورد و باعث شود ایمنی آن پایینتر بیاید. یکی از عواملی که سبب پیش آمد حوادث ناگوار نیز میشود به قدیمی بودن کارکرد آسانسور مرتبط میشود.
تاییدیه استاندارد آسانسور چگونه صادر میشود؟
چندین سال میشود که قانونی تصویب شده که برای اخذ گواهی اتمام ساخت ساختمان نیاز است
که آسانسور طبق استانداردهای جهانی بررسی شده و مدرک تایید آن تحویل داده شود. معتبرترین معیارهای بینالمللی برای این تاییدیه شناخته شده توسط سازمان ASME به ثبت رسیده است. استانداردهای موجود در این زمینه تمامی آسانسورها را شامل میشود که از طراحی، ساخت، نصب، استفاده، تست و… آنها را مورد بررسی قرار میدهد.
جمع بندی
آسانسور به عنوان وسیلهای پر کاربرد در رفت و آمد افراد ساکن در یک ساختمان، مشتریان مجتمع تجاری و اداری باید دارای ویژگیهایی باشد که ایمنی و سلامت هر فرد را تضمین کند.
شرکتهای مرتبط در ساخت یک آسانسور نیز به دنبال تولید آسانسورهایی با کیفیت مورد تایید استاندارهای بینالمللی سعی در ارائه بهترین خدمات خود دارند. یک آسانسور با تاییدیه استاندارد دارای ویژگیهایی است که قابلیتهایی را برای حفظ سلامت جانی و روانی مصرف کنندگان فراهم میکند، از جمله این خدمات داشتن قابلیتهایی است که در موقعیتهای خطرناک و اضطراری بتواند به مدیریت شرایط بپردازد، مانند وجود زنگ اضطراری که در صورت گیر کردن در آسانسور میتوان با فشردن آن مرکز مربوطه را برای کمکرسانی مطلع نماید.
