با افزایش جمعیت، پیشرفت معماری و گسترش ساختمان‌های مرتفع و برج‌های بلند وجود بالابر اهمیت بسیار زیادی پیدا کرده‌است. سرویس آسانسور باعث شده مسئله جابهجایی در طبقات بسیار سریع و آسان شود.
برای نگهداری درست و افزایش دوام تجهیزات آسانسور قوانینی طرح شده‌اند. در ادامه درباره مقررات نگهداری از بالابر و وظایف مدیر ساختمان در اجرای آن توضیح می‌دهیم.
مقررات استفاده از سرویس آسانسور به چه دلیل طرح شده‌اند؟
آسانسور اغلب در ساختمان‌های بیشتر از سه‌طبقه استفاده می‌شود. تعداد این وسیله در ساختمان‌های مسکونی یک سرویس و در مراکز تجاری، درمانی، هتل‌ها و … که افراد زیادی به آن مراجعه می‌کنند بیشتر از دوتاست.
این دستگاه با برق کار می‌کند و در صورت بروز خرابی، کندی و … هزینه تعمیر زیادی دارد. به‌علاوه کاربرد بعضی از بالابرها فقط برای جابهجایی افراد بوده و قابلیت حمل اثاثیه را ندارد.
در ساختمان و مجتمع‌های با جمعیت زیاد، تمام ساکنان و طبقات به یک اندازه با بالابر جابهجا نمی‌شوند. این موضوع باعث بروز اختلاف نظر میان ساکنان شده و به همین دلیل قوانینی برای استفاده از آسانسور و نگهداری از آن تدوین شده‌است.
تدوین قانون برای استفاده از سرویس آسانسور به این دلایل انجام می‌شود:
- اجازه برای نصب
- میزان استفاده هر طبقه و نقش ارتفاع آن در پرداخت هزینههای بالابر
- تعیین پرداخت هزینههای بالابر در صورت عدم استفاده
- چگونگی پرداخت هزینههای خرابی و استهلاک بالابر توسط ساکنان
- حمل بار و اثاثیه
- بازرسی از وضعیت و تجهیزات آسانسور
اجازه برای نصب سرویس آسانسور توسط صاحبان تمام طبقات
در یک ساختمان ۴ طبقه که محل قرارگیری آسانسور در آن وجود دارد، در صورت عدم رضایت صاحبان طبقه اول و همکف بر نصب بالابر، صاحبان طبقه‌های دوم، سوم و چهارم می‌توانند آن را نصب کنند.
براساس ماده چهارم قانون تملک آپارتمان‌ها، اگر مجموع مساحت طبقه همکف و اول از طبقه‌های دوم و سوم و بالاتر کمتر باشد، مالکان طبقات بالایی می‌توانند مبلغ نصب آسانسور را از صاحبان طبقات همکف و اول همانند دیگران دریافت کنند.
نقش ارتفاع طبقه در پرداخت هزینههای آسانسور
احتمالا این سوال برای شما هم پیش آمده که ساکنان طبقه همکف و طبقه اول باید هزینه نصب یا خرابی بالابر را پرداخت کنند؟ اگر باید پرداخت کنند مبلغی که می‌پردازند هم‌اندازه ساکنان طبقات دیگر است؟
براساس ماده ۲۳ قانون تملک آپارتمان‌ها، ساکنان طبقه‌های همکف و اول نیز باید هزینههای مربوط به بالابر را بپردازند و نمی‌توانند از واریز این هزینه خودداری کنند.
برطبق این قانون، نپرداختن هزینههای آسانسور توسط ساکنان طبقه‌های همکف و اول مبنی بر استدلال استفاده‌نکردن از آن، قابل قبول نیست.
نقش خالی بودن واحد و استفاده‌نکردن از سرویس آسانسور در پرداخت شارژ و هزینهها
امکان دارد واحدی به دلایل مختلفی مانند سفر، بیماری و … مدتی خالی بماند، یا ساکنان یک واحد بنا بهدلایلی مانند ترس از بالابر و … از آن استفاده نکنند؛ در این حالت این افراد در مورد چگونگی پرداخت هزینه دچار مشکل میشوند.
براساس ماده چهارم قانون تملک آپارتمان‌ها و قوانین آسانسور، ساکنان موظفند ماهانه حق شارژ خود را پرداخت کنند و حضور یا عدم حضور، استفاده یا عدم استفاده آنها از بالابر دلیل بر پرداخت‌نکردن شارژ نمی‌شود.
آسانسور قابل استفاده برای تمام ساکنان است و همه موظفند تحت هر شرایطی شارژ آن را پرداخت کنند.
پرداخت خسارت خرابی و استهلاک سرویس و تجهیزات آسانسور
چنانچه واحدی یا واحدهایی به‌دلیل استفاده نادرست یا هر دلیل دیگری به هر بخشی از آسانسور آسیب بزند، برطبق قانون موظفند هزینه تعمیر آن را به مدیر ساختمان پرداخت کنند.
قانون حمل وسیله با سرویس آسانسور
تمام آسانسورها قابلیت حمل بار ندارند، مطابق با ماده ۵۶ قانون، قراردادن وسایل حتی مطابق با ظرفیت و گنجایش بالابر، ممنوع و غیر قانونی است.
حمل اثاثیه با بالابرهایی که فقط برای حمل انسان است، احتمال دارد فورا یا در درازمدت به آن صدمه بزند.
بازرسی از وضعیت آسانسور
نگهداری و حفظ سلامت آسانسور اهمیت بسیار زیادی دارد؛ زیرا حفظ جان افراد به کارکرد درست آن بستگی دارد، به‌علاوه در صورت سوختن قطعات و تخریب بالابر هزینه بسیار زیادی را برای تعمیر آن باید پرداخت کرد.
به همین دلیل در مقررات ملی ساختمان‌ها بندی برای حفظ و نگهداری آسانسور تبیین شده‌است.
براساس این قانون مالکان ساختمان یا وکیل و نماینده قانونی آنها یا مدیر ساختمان موظف هستند پیگیری کنند تا وضعیت بالابر توسط متخصصان آن به‌صورت ماهانه و به‌طور کامل و دقیق بررسی شود.
مدیر ساختمان در اجرای قوانین آسانسور چه نقشی دارد؟
مدیر ساختمان باید قوانین بالابر را که همه اهالی ساختمان در استفاده از آن سهیم هستند، به‌درستی اجرا کند. وظایف او عبارتند از:
- قراردادبستن با شرکتی معتبر و باتجربه و دارای صلاحیت در زمینه نصب و تعمیر بالابر
- اختصاصدادن بخشی از مبلغ شارژ ماهانه برای تعمیر و خرید لوازم آسانسور
- بررسی شرایط بالابر به‌صورت کامل و دقیق توسط شرکت‌های بازرسی فنی دارای تایید صلاحیت در فواصل زمانی مشخص
- اعلامکردن فوری ایراد آسانسور به ساکنان و آوردن مختصص برای برطرفکردن سریع مشکل
- بیمه‌کردن بالابر
- پیگیری برای خرید و تهیه لوازم بالابر
موارد زیر لوازمی که باید برای بالابر تهیه شوند:
- مواد و لوازم شوینده
- لامپ
- روغن مخصوص
قانون نصب آسانسور در ساختمان‌های قدیمی
این ساختمان‌ها دو حالت دارند، در حالت اول جایگاه نصب آسانسور را دارند و در حالت دوم فاقد محل تعبیه بالابر هستند.
در حالت اول مشکلی برای نصب وجود نداشته و با انتخاب شرکت معتبر دارای صلاحیت در این زمینه ساختمان دارای آسانسور خواهد شد.
اما در حالت دوم شرایط کمی پیچیده است؛ زیرا باید در ابتدا محل بالابر در طبقه همکف در قسمت مشاء تعبیه شود و احتمالا بخشی از واحد یا واحدها درگیر شوند.
در این صورت امکان دارد ساکنان طبقه همکف و اول با نصب بالابر موافق نبوده و مخالفت کنند.
در این وضعیت مهندسان ساختمان و کارشناسان نصب آسانسور وضعیت ساختمان را به‌طور کامل بررسی می‌کنند، سپس هزینه ایجاد محل برای بالابر را به‌طور دقیق برآورد می‌کنند.
پس از اعلام نظر کارشناسان و متخصصان، اهالی ساختمان تصمیم نهایی برای نصب‌کردن بالابر را اتخاذ می‌کنند.
لازم به ذکر است طبق قوانین ساختمان، بناهای بیشتر از ۴ طبقه باید بالابر نصب کنند.
جمع‌بندی
ساختمان‌های بیش از 3 طبقه به سرویس آسانسور برای سهولت در رفت و آمد نیاز دارند.
ساکنان هر مکان احتمال دارد در مورد پرداخت هزینههای تجهیزات آسانسور، تعمیر، خرابی و نصب آن، استفاده برای حمل بار، عدم جابهجایی با بالابر و … دچار مشکل شوند.
قوانین و مقررات استفاده و نصب بالابر این مشکلات را به‌خوبی برطرف کرده‌است.
